niedziela, 27 marca 2011

Kampania społeczna Cała Polska Czyta Dzieciom - POLECAM FILMIK

Biblioterapia w pracy z dziećmi

Biblioterapię, ze względu na rodzaje, można podzielić na:

·         instytucjonalną, której celem jest informowanie chorego i zapewnienie mu odpowiedniej rekreacji,
·         kliniczną, której celem jest leczenie zaburzeń i uzyskanie przez pacjenta "wglądu” w siebie, co ma doprowadzić do zmiany jego sytuacji psychologicznej,
·         wychowawczą (rozwojową), dostosowaną do potrzeb użytkowników zdrowych w sensie fizycznym i psychicznym, ale mających do rozwiązania jakieś istotne dla nich problemy,   której celem jest
korygowanie postaw, kompensacja, samorealizacja.

Interwencję biblioterapeutyczną można stosować w wielu przypadkach:

·         dla poprawy obrazu własnej osoby,
·         dla lepszego zrozumienia ludzkich zachowań i motywacji,
·         dla zwiększenia szacunku wobec siebie,
·         dla rozbudzenia szerszych zainteresowań wykraczających poza własną  osobę,
·         dla ulżenia presji emocjonalnej lub intelektualnej,
·         dla pokazania, że nie jest się pierwszą osobą, która zetknęła się z danym problemem,
·         dla wskazania, że istnieje więcej niż jedno rozwiązanie problemu,
·         aby pomóc przedyskutować dany problem w swobodniejszy sposób,
·         aby pomóc ułożyć indywidualny plan kierunku działań prowadzących do rozwiązania  problemu.

Cele i zadania biblioterapii:

Biblioterapia opiera się głównie na wykorzystywaniu terapeutycznych wartości literatury. Literatura daje szansę oderwania się od smutnej rzeczywistości. Pomaga zrozumieć siebie i innych ludzi. Może stać się punktem wyjścia do rozważań nad własną sytuacją życiową, nad sposobem pomocy samemu sobie. Czytanie, jako jeden z podstawowych elementów procesu biblioterapeutycznego, prowadzi do istotnych zmian w procesie leczniczym i wychowawczym.
Dlatego prawidłowo przebiegający proces biblioterapii ma na celu wykrywanie i diagnozowanie oraz stymulowanie potrzeb i uzdolnień oraz wskazywanie możliwości kompensacyjnych uczestników procesu biblioterapii.

Biblioterapia, w jej głównych założeniach i sposobie realizacji celów terapeutycznych, jest zbliżona do psychoterapii. Celem nadrzędnym obu rodzajów terapii jest bowiem niesienie pomocy w:

·         odnalezieniu się w nowej, trudnej sytuacji. W przypadku pacjenta znajdującego się w szpitalu, taką sytuacją jest choroba i pobyt w placówce leczniczej. W przypadku dzieci w szkole masowej i specjalnej, trudną sytuacją może być pierwsze spotkanie z nową klasą, trudności adaptacyjne w przedszkolu, niemożność osiągania zadowalających wyników z poszczególnych przedmiotów nauczania.
·         jej celem jest też informowanie pacjentów (uczniów), w sposób bardzo przystępny, o rodzaju problemu, z którym borykają się, lub informowanie o ich chorobie i prawdopodobnych jej skutkach. Zadaniem biblioterapeuty jest prowadzenie zajęć w taki sposób, aby zainteresowany był w stanie zaakceptować własną (lub cudzą) niepełnosprawność i aby mógł nauczyć się z nią prawidłowo funkcjonować.
·          kolejnym zadaniem biblioterapii jest pomoc w uaktywnianiu się osoby chorej, niepełnosprawnej, będącej w depresji lub doświadczającej poczucia straty, krzywdy lub doznającej innych destruktywnych emocji oraz stworzenie odpowiedniej atmosfery terapeutycznej i pozytywne wpływanie na stany emocjonalne osoby chorej, niepełnosprawnej, będącej w niekorzystnej sytuacji emocjonalnej, poprzez dostarczanie lektur i rozmowy o nich.

Prawidłowo przebiegający proces postępowania biblioterapeutycznego składa się z kilku etapów:

·         samodzielnego czytania, słuchania lub oglądania odpowiednio dobranych środków terapeutycznych (książki, fragmenty utworów, alternatywne materiały czytelnicze oraz teatralne lub filmowe adaptacje utworów literackich),
·         identyfikacji z bohaterami literackimi i przeżycia doznawane podczas kontaktu z zaleconym dziełem (pozytywne lub negatywne) mające na celu uaktywnienie lub emocjonalne wyciszenie uczestnika biblioterapii,
·          katharsis - stan psychiczny, w trakcie czytania lub po jego zakończeniu, charakteryzujący się odczuciem ulgi, odreagowaniem psychicznych napięć i blokad,
·         wgląd w siebie samego; przepracowanie, samodzielnie lub przy pomocy biblioterapeuty, ważnych osobistych problemów czytającego,
·         zmiana w postawach lub zachowaniu uczestnika procesu.

Materiały biblioterapeutyczne można podzielić na cztery zasadnicze kategorie:

·         materiały uspokajające (sedativa), do których zaliczamy m.in.: książki przygodowe, tzw. młodzieżowe, baśnie, fantasy, literaturę humorystyczną,
·         materiały pobudzające (stimulativa) np.: książki o tematyce awanturniczo - przygodowej, wojenne, podróżnicze, popularnonaukowe,
·         materiały refleksyjne (problematica) czyli powieści obyczajowe, biograficzne, książki o wątku romansowym, psychologiczne i socjologiczne,
·         materiały religijne (sacrum), które w czytelniku powodują nie tylko silne wzruszenia natury religijnej, ale i takie, które powodują, że czytelnik w trakcie czytania dokonuje jakiegoś ważnego dla siebie odkrycia, pozwala łączyć się duchowo z Istotą Wyższą, przeżywać stan religijnej ekstazy.


poniedziałek, 21 marca 2011

Biblioterapia jako forma terapii pedagogicznej

Poszukując materiałów na temat roli literatury dziecięcej natknęłam się na termin BIBLIOTERAPIA. Zamieszczam informacje, które wydały mi się dość ciekawe.

Pochodzenie słowa BIBLIOTERAPIA z języka greckiego:
BIBLIOTERAPIA - LECZENIE KSIĄŻKĄ
BIBLION – KSIĄŻKA
THERAPEO – LECZĘ

Definicja biblioterapii wg MARII MOLICKIEJ:
BIBLIOTERAPIA JEST METODĄ PSYCHOTERAPEUTYCZNĄ, KTÓRA PRZEZ LITERATURĘ BUDUJE LUB ODBUDOWUJE ZASOBY OSOBISTE, OBRAZ SIEBIE I ŚWIATA ORAZ REDUKUJE PRZYKRE NAPIĘCIA EMOCJONALNE

Formy pracy z uczniem:
  • głośne czytanie bajek , bajek, tekstów terapeutycznych
  • słuchanie tekstów literackich nagranych na płytach CD
  • oglądanie baśni na video
  • zabawa w teatr – przygotowanie inscenizacji baśni
  • udział w przedstawieniach teatralnych
  • gry i zabawy terapeutyczne, integracyjne
  • słuchanie tekstów terapeutycznych i muzyki relaksacyjnej
Ciekawą odmianą biblioterapii dla dzieci jest Bajkoterapia, czyli terapia przez opowieści, zwane również bajkami-pomagajkami. Odpowiednio dobrane i opowiedziane albo przeczytane historie mogą doskonale wyciszyć, choćby przed snem, po dniu pełnym wrażeń lub pracy.



sobota, 5 marca 2011

Wprowadzenie

Każdy, kto ma do czynienia z dziećmi, wie, że uwielbiają one baśnie. Grunt w tym, aby one nie tylko bawiły, ale także uczyły – były cennym źródłem inspiracji, pobudzaniem wyobraźni, nauki wrażliwości, a także nauką wyciągania wniosków i dostrzegania morałów.
Literatura dziecięca nie tylko rozwija fantazję i wyobraźnię dziecka, ale także dostarcza silnych przeżyć emocjonalnych, oddziałuje na jego rozwój.
Bajki i baśnie mają ogromny wpływ na rozwój moralny. Wartości pozytywne: dobroć, pracowitość, odwaga, męstwo, przeciwstawione wartością negatywnym: chciwość, skąpstwu i lenistwo, wzruszają dziecko do głębi i karzą mu stanąć po stronie pozytywnych wartości moralnych.
Znaczące to zadanie zwłaszcza dla nauczycieli klas młodszych, bo właśnie w tym wieku zaczynają kształtować się postawy i oceny moralne. W tym wieku dzieci są bardzo podatne na wpływy, łatwo przyswajają postawy społeczne i to, czego się nauczą w tym okresie, często zostaje im na całe życie.
Obecnie podkreśla się jeszcze jedna ważna funkcję literatury – funkcje terapeutyczną. Literatura wykorzystywana jest w terapii w celu przekazania wiedzy, wzbogacenia doświadczenia, ukazania sposobów radzenia sobie w sytuacjach krytycznych.
Tyle tytułem wstępu. W kolejnych postach postaram się bliżej omówić powyższą tematykę, rozszerzyć ją, a także wyciągnąć ciekawe wnioski.

Poniżej prezentuję filmik zaczerpnięty z YouTube. Tematyka bardzo zbliżona do treści bloga.